İslam ve Sosyal Hayat
3. Sosyal Hayatı Olumsuz Etkileyen Bazı Unsurlar
Ünite 1 - Konu 3
Neler Öğreneceğiz?
Toplumsal huzuru bozan temel ahlaki sorunları.
Ahlaki yozlaşma, yalan, hile, tecessüs ve mahremiyet ihlali gibi kavramları.
Fitne, fesat ve terörün birey ve toplum üzerindeki yıkıcı etkilerini.
İslam'ın canın korunmasına verdiği önemi.
Zina, alkol ve madde bağımlılığı gibi toplum sağlığını tehdit eden unsurları.
Bu olumsuzluklara karşı İslam'ın getirdiği önlemleri ve ahlaki ilkeleri.
3.1. Ahlaki Yozlaşma
Ahlaki yozlaşma; toplumda iyi ve güzel davranışların terk edilip, kötü ve çirkin davranışların normalleşmesidir. Merhamet, sevgi, saygı, dürüstlük gibi değerler zayıflarken; yalan, gıybet, bencillik, nefret gibi olumsuzluklar yaygınlaşır. Temelinde, insanın Allah'ı unutup bencilce davranması yatar.
Yozlaşmanın Bir Nedeni: Dünyevileşme
Dünyevileşme; dinî ve ahlaki değerleri önemsemeyip, sadece dünya hazlarına odaklanmak ve ahireti unutmaktır. Kur'an-ı Kerim, dünyanın geçici menfaatlerine aldanmamayı, asıl varılacak güzel yerin Allah katında olduğunu hatırlatır (Âl-i İmrân, 3/14).
3.2. Yalan ve Hile
Yalan, gerçeğe aykırı söz söylemektir. Hile ise aldatmaktır. Bu iki davranış, insanlar arası güveni yok eden en büyük ahlaki sorunlardandır. İslam, yalandan ve aldatmaktan kesinlikle uzak durmayı emreder.
"...Artık putlara tapma pisliğinden uzak durun ve yalan sözden kaçının."
(Hac suresi, 22/30)
3.3. Tecessüs ve Mahremiyet İhlali
Mahremiyet, bireyin özel alanıdır. Tecessüs ise bir kimsenin özel hayatını gizlice araştırmaktır. Mahremiyet, doğuştan gelen bir haktır. İslam, başkalarının kusurlarını ve özel hayatını araştırmayı kesin olarak yasaklar.
"...Birbirinizin kusurlarını ve mahremiyetini araştırmayın, birbirinizin gıybetini yapmayın..."
(Hucurat suresi, 49/12)
3.4. Fitne, Fesat ve Terör
Fitne, insanlar arasına ayrılık sokmak, toplumda kargaşa çıkarmaktır. Fesat, toplumsal düzeni, hak ve adaleti bozmaktır. Terör ise korku ve yıldırma yoluyla toplum düzenini tehdit etmektir. İslam, bu üç davranışı da en büyük günahlardan sayar ve toplumsal birliği emreder.
3.5. Yaralama ve Öldürme
İslam'da insanın yaşama hakkı en temel ve dokunulmaz haktır. Bir insanı haksız yere öldürmek, bütün insanlığı öldürmek gibi büyük bir günah sayılmıştır.
"...Kim bir insanı... öldürürse o sanki bütün insanları öldürmüştür. Her kim de birini yaşatırsa sanki bütün insanları yaşatmıştır..."
(Mâide suresi, 5/32)
3.6. Zina
Zina, evlilik dışı cinsel ilişkidir. Aile kurumunun temelini sarsan, nesillerin bozulmasına, toplumsal huzursuzluklara ve hastalıklara yol açan büyük bir ahlaki suçtur.
"Zinaya yaklaşmayın. Çünkü o, son derece çirkin bir iştir ve çok kötü bir yoldur."
(İsrâ suresi, 17/32)
3.7. Alkol ve Madde Bağımlılığı
Alkol ve uyuşturucu maddeler; aklı, bedeni, aileyi ve toplumu tahrip eden zararlı alışkanlıklardır. İslam, sarhoşluk veren her şeyi haram kılmıştır. Peygamberimiz, "İçki, bütün kötülüklerin anasıdır." buyurmuştur.
Bu Bilgiler Ne İşimize Yarayacak?
Sosyal hayatı olumsuz etkileyen bu unsurları tanımak, hem kendimizi hem de toplumumuzu bu tehlikelerden korumamıza yardımcı olur. İslam'ın bu konulardaki net tavrını ve ahlaki ilkelerini bilmek, daha sağlam bir karaktere ve daha huzurlu bir toplumsal yaşama ulaşmak için bize rehberlik eder.
Etkinlik: Yorumlayalım
"Yalancının evi yanmış, kimse inanmamış." atasözü ne anlatmak istiyor?
Sürekli yalan söyleyen bir kişinin zamanla inandırıcılığını ve güvenilirliğini tamamen yitireceğini, gerçekten doğruyu söylediğinde bile kimsenin ona inanmayacağını anlatır.
Etkinlik: Konuşalım
"Hiçbiriniz kendisi için istediğini mümin kardeşi için de istemedikçe iman etmiş olmaz." (Buhari, "İman", 7) hadisini, size yapılmasını istemeyeceğiniz davranışlar üzerinden arkadaşlarınızla konuşunuz.
Bana yalan söylenmesini istemediğim gibi ben de başkasına yalan söylememeliyim. Arkamdan konuşulmasını, özel hayatımın araştırılmasını istemediğim için ben de bunları başkalarına yapmamalıyım. Bu hadis, empati kurmanın imanın bir gereği olduğunu gösterir.
Değerlendirme: Doğru - Yanlış
1. Ahlaki yozlaşma, toplumda iyi değerlerin zayıflaması ve kötü davranışların normalleşmesidir.
Değerlendirme: Doğru - Yanlış
2. Yalancı şahitlik, sadece söyleyeni ilgilendiren küçük bir günahtır.
Değerlendirme: Doğru - Yanlış
3. İslam'da, toplumun iyiliği için insanların özel hayatı araştırılabilir.
Değerlendirme: Doğru - Yanlış
4. Fitne, İslam'a göre cinayetten daha büyük bir suç kabul edilmiştir.
Değerlendirme: Doğru - Yanlış
5. İslam, canın korunmasına değil, malın korunmasına öncelik verir.
Değerlendirme: Boşluk Doldurma
1. Kişinin özel alanına, bilgisi ve rızası dışında gizlice araştırma yapmaya __________ denir.
Tecessüs
Değerlendirme: Boşluk Doldurma
2. İnsanlar arasında kargaşa ve düşmanlık çıkarmaya __________ denir.
Fitne
Değerlendirme: Boşluk Doldurma
3. Kadın ve erkeklerin dinen örtülmesi gereken yerlerini örtmelerine __________ denir.
Tesettür
Değerlendirme: Test 1
Aşağıdakilerden hangisi İslam'a göre en temel insan hakkıdır?
Değerlendirme: Test 2
"İçki, bütün kötülüklerin anasıdır." hadisi, alkolün hangi özelliğini vurgular?
Değerlendirme: Test 3
Aşağıdakilerden hangisi mahremiyet alanına girmez?
🛡️
Ünite Tamamlandı!
Bu ünitede ailenin ve sosyal hayatın önemini, toplumsal düzeni sağlayan temel ilkeleri ve bu düzeni bozan olumsuz unsurları öğrendik.
Görüşlerinizi yoruma yazabilir misiniz?