6. Sınıf Din Kültürü 5. Ünite: Kültürümüzdeki Dinî Motifler - Öğretmen Ders Notu -Dijital Ders Defterim

6. Sınıf Din Kültürü 5. Ünite: Kültürümüzdeki Dinî Motifler (Kapsamlı)

1. Geleneğimizde Dinin İzleri

**Kültür**, bir toplumun nesilden nesile aktardığı maddi ve manevi her şeydir. **Gelenekler** ise kültürümüzün bir parçası olan ve tekrarlanan alışkanlıklarımızdır. Dinimiz, kültür ve geleneklerimizi derinden etkilemiştir. Hayatımızın her anında bu izleri görebiliriz.

Akılda Kalıcı Örnekler

Örnek 1 (İsim Koyma): Yeni doğan bir bebeğin sağ kulağına ezan, sol kulağına kamet okunarak isminin verilmesi, hayatına Allah'ın adıyla başlaması temennisini içeren dinî bir gelenektir.

Örnek 2 (Asker Uğurlama): Askere giden gençlerimizin ellerine kına yakılması, "Allah'a kurban olsun" niyetiyle yapılır. Onlar için dualar edilmesi ve tekbirlerle uğurlanması da dinin vatan sevgisiyle birleştiği güzel bir gelenektir.

Örnek 3 (Bayram ve Kandiller): Ramazan ve Kurban bayramlarında büyükleri ziyaret etmek, ellerini öpmek, küslerin barışması, kandil gecelerinde mevlitler okutup kandil simidi dağıtmak, dinimizin birleştirici ruhunun geleneklerimize yansımasıdır.

Soru: Geleneklerimiz neden önemlidir?

Cevap: Geleneklerimiz, bizi biz yapan değerlerdir. İnsanlar arasında sevgi, saygı ve dayanışma bağlarını güçlendirirler. Bizi bir arada tutan bir harç gibidirler. Dini motiflerle zenginleşen geleneklerimiz, hayatımıza anlam ve güzellik katar.

2. Edebiyatımızda Dinin İzleri

Edebiyat, duygu ve düşüncelerin dil aracılığıyla güzel bir şekilde ifade edilmesidir. Dinimiz, edebiyatımıza hem yeni kavramlar kazandırmış hem de yeni edebi türlerin doğmasını sağlamıştır.

Mevlit: Peygamber Efendimizin doğumunu, hayatını ve güzel ahlakını anlatan edebi eserlerdir. En meşhuru Süleyman Çelebi'nin yazdığı "Vesîletü'n-Necât" (Kurtuluş Vesilesi) adlı eserdir.

Naat: Peygamber Efendimizi övmek ve ona olan sevgiyi dile getirmek için yazılan şiirlerdir.

Münacat: Allah'a yalvarmak, dua etmek ve O'nun yüceliğini dile getirmek amacıyla yazılan şiirlerdir.

İlahi: Allah sevgisini ve dinî duyguları konu edinen, genellikle bir ezgiyle söylenen şiirlerdir. Yunus Emre, ilahi türünün en büyük ismidir.

Soru: İstiklal Marşımızda dinî motifler var mıdır?

Cevap: Evet, vardır. Mehmet Akif Ersoy, marşımızda "Hakkıdır, Hakk'a tapan, milletimin istiklal.", "Bu ezanlar-ki şahadetleri dinin temeli", "Ruhumun senden, ilahi, şudur ancak emeli" gibi ifadelerle dinimizin ve inancımızın bağımsızlık mücadelemizdeki yerine vurgu yapmıştır.

3. Musikimizde Dinin İzleri

Musiki (müzik), kulağa hoş gelen seslerdir. Dinimiz, musikiyi de insanları manevi olarak yükselten, kalplerini huzurla dolduran bir araç olarak kullanmıştır. Buna "Dinî Musiki" denir.

• Ezan: Namaza çağrıdır. Dünyanın en evrensel ve en sürekli müzik icrasıdır. Farklı vakitlerde farklı makamlarla okunması, musikimizdeki zenginliği gösterir.
• Salavat (Salâ): Peygamberimize selam ve dua göndermektir. Özellikle Cuma günleri ve kandil gecelerinde minarelerden okunur.
• Tekbir: Allah'ın en büyük olduğunu ifade eden "Allahu Ekber" sözüdür. Bayram namazlarında coşkuyla okunur. Bestesini yapan meşhur sanatçı Itrî'dir.
• İlahi: Allah ve peygamber sevgisini anlatan, genellikle tasavvufi derinliği olan bestelenmiş şiirlerdir.

Akılda Kalıcı Örnekler

Örnek 1: Sabah ezanının "saba" makamında, insana huzur veren, yavaş ve dokunaklı bir şekilde okunması, dinin musiki ile nasıl birleştiğinin güzel bir örneğidir.

Örnek 2: Bayram sabahı camide herkesin bir ağızdan, coşkulu bir şekilde Itrî'nin bestelediği Tekbir'i getirmesi, musikinin birleştirici gücünü gösterir.

Örnek 3: Yunus Emre'nin "Gel Gör Beni Aşk Neyledi" gibi bir ilahisini dinlerken hissettiğimiz manevi huzur, şiirin (edebiyat) ve ezginin (musiki) din duygusuyla nasıl harmanlandığını gösterir.

Hazırlayan: Abdurrahman Seyhan

www.sorularladers.net