5. Sınıf Din Kültürü - Ünite 5: Mimarimizde Dinî Motifler - Ünite Sonu Ölçme ve Değerlendirme Cevapları( Sayfa 183)

5. Ünite Ölçme ve Değerlendirme Soruları

A. Aşağıda kültürümüzdeki cami örnekleriyle ilgili bilgi görseli verilmiştir.

ULU CAMİLER

• Cuma camisi veya cami-i kebir de denilir.
• Müslümanlar cuma ve bayram namazlarını bu camilerde kılarlar.
• Birçoğu Anadolu Selçuklu ve Beylikler Dönemi'nden kalmıştır.
• Çevresinde medrese, şifahane, çeşme gibi yapılar inşa edilmiştir.
• Bursa Ulu Camii, Diyarbakır Ulu Camii, Divriği Ulu Camii, Konya Alâeddin Camii ve Tokat Ulu Camii ülkemizdeki ulu camilerden bazılarıdır.

SELATİN CAMİLERİ

• Selatin, sultanlar demektir.
• Padişah ve hanedan mensupları tarafından yaptırılmıştır.
• İstanbul, Edirne ve Bursa gibi birçok şehirde inşa edilmiştir.
• Bu camilerin birden fazla minareleri vardır.
• Süleymaniye Camii, Şehzade Camii, Selimiye Camii, Sultan Ahmet Camii, Bayezid Camii ülkemizdeki selatin camilerinden bazılarıdır.

1. Bu bilgi görseline göre aşağıdaki ifadelerden hangilerine ulaşılabilir? İşaretleyiniz.

✔a) İşlevine, özelliklerine ve yaptıranlarına göre camilere farklı isimler verilmiştir.

b) Minare ve kubbe cami mimarisinin ana unsurlarındandır.

✔c) Selatin camileri padişahlar veya hanedan mensupları tarafından yaptırılmıştır.

ç) Büyük camilerde yalnızca cuma namazları kılınır.

d) Camilerin iç süslemelerinde farklı sanat dallarından eserler görmek mümkündür.

✔e) Ulu camiler halkın cuma ve bayram namazlarını bir arada kılması için yapılmıştır.

✔f) Camilerin etrafındaki şifahane, çeşme gibi yapılar inşa edilmiştir.

✔g) Sultan Ahmet Camii selatin camilerdendir.

181

B. Aşağıdaki kutucuklardaki harfleri kullanarak soruları cevaplayınız.

aMinyatür

bMinare

cMinber

çŞadırvan

dHamam

eHüsnühat

fMedrese

gTezhip

ğKubbe

hVaaz kürsüsü

ıKervansaray

iMihrap

2. Dinin mimari üzerindeki etkisine örnek gösterilebilecek yapılar hangileridir?

f, ı, d

3. Caminin iç bölümüyle ilgili kavramlar hangileridir?

c, i, h

4. Caminin dış bölümüyle ilgili kavramlar hangileridir?

b, ğ, ç

5. Mimari eserlerde kullanılan sanatlar hangileridir?

a, e, g

182

C. Aşağıdaki soruların cevaplarını boş bırakılan alanlara yazınız.

İSLAM VE ŞEHİR
İnsanlar, ihtiyaçlarını karşılamak ve birlikte yaşamak için şehirler imar etmiş...

6. İslam, mimariyi nasıl etkilemiştir? Yorumlayınız.

İslam, mimariyi derinden etkilemiştir. İbadet ihtiyacı camileri; temizlik ihtiyacı şadırvan ve hamamları; ilim öğrenme isteği medreseleri; yardımlaşma duygusu ise aşevleri ve kervansarayları ortaya çıkarmıştır. Böylece şehirlerin merkezi ve sosyal hayatı dinî inançlar etrafında şekillenmiştir.

7. Müslümanların, dinin etkisiyle inşa ettiği mimari eser çeşitlerine örnekler veriniz.

Camiler, mescitler, şadırvanlar, hamamlar, aşevleri, kervansaraylar, şifahaneler ve medreseler.

8. Aşağıdaki tabloda bazı ayetler ve hadisler verilmiştir. Bu ayet ve hadisler hangi mimari eserlerle ilişkilendirilebilir?

Ayet ve Hadisler	İlişkili olduğu mimari eser türü
a. "... (Ey müminler!) Siz hayır işlerinde yarışın...”	Aşevi, Kervansaray, Şifahane
b. "İlim için yola koyulan kimse, dönünceye kadar Allah yolundadır.”	Medrese
c. "Cemaatle kılınan namaz..."	Cami, Mescit
ç. "Ey iman edenler! Namaz kılmaya kalkacağınız zaman yüzlerinizi... yıkayın..."	Şadırvan, Hamam, Çeşme

183

Ç. Aşağıdaki 9-13. çoktan seçmeli soruların cevabını işaretleyiniz.

9. Muhsin'in avludayken yukarıdaki görsellerde yer alan bölümlerden hangisini görmesi mümkün değildir?

• A) I
• B) II
• C) III
• D) IV

10. Bu metin aşağıdaki hadislerden hangisiyle ilgilidir?

• A) "Güzel söz sadakadır.”
• B) "Temizlik imanın yarısıdır”
• C) "Şüphesiz ki Allah güzeldir, güzelliği sever...”
• D) "...Aranızda selamı yayın.”

11. Yukarıda hakkında bilgiler verilen bu mescitlerin isimleri hangisinde doğru şekilde sıralanmıştır?

• A)
• B)
• C)
• D)

12. Bu paragraftan aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?

• A) Süleymaniye; cami, medrese, şifahane gibi yapılardan oluşur.
• B) Süleymaniye Camii, Mimar Sinan tarafından inşa edilmiştir.
• C) Müslümanlar mimari yapılarda çeşitli sanatlar kullanmıştır.
• D) Müslümanlar cemaatle namaz kılmak üzere camilerde bir araya gelir.

13. Kutular boyandığında ortaya çıkan şekil aşağıdakilerden hangisidir?

• A)
• B)
• C)
• D)

184-185

E) Bulmacada yukarıdan aşağıya, aşağıdan yukarıya, soldan sağa, sağdan sola ve çapraz şekilde kelimeler yer almaktadır. Bulduğunuz kelimeleri bulmaca üzerinde renkli kalemle işaretleyiniz.

S A L A V A T C S E
E V İ R T İ A K Z F
P P M A H Y A A N Z
Ş V E K K A N M Z B
A R V T İ H V E T E
G E L E N E K T İ N
F Z İ Y A R E T R M
O İ T İ L A H İ R R
D T A Z İ Y E H T P
İ A G Ş V N J L Ş Y

Bulmacadaki Kelimeler:
EZAN, İLAHİ, NAAT, ITRİ, KAMET, MAHYA, MEVLİT, TAZİYE, TEVHİT, GELENEK, SALAVAT, ZİYARET.

186